In onze praktijk maakte ik een tijdje geleden kennis met een man van middelbare leeftijd. Zo op het oog een man die goed in het leven staat en zijn zaakjes onder controle heeft. Toch nam hij contact met me op en raakten we in gesprek over hemzelf en zijn thuissituatie. Hij had het gevoel dat het niet de goede kant op ging en vroeg zich af hoe hij zijn relatie kon verbeteren voordat het definitief mis zou gaan. De spanningen in zijn huwelijk liepen steeds verder op en zijn vrouw verweet hem dat zij hem voornamelijk gevoelsmatig niet kon bereiken. Natuurlijk had hij zelf nagedacht over de oorzaak van de situatie maar was niet in staat antwoorden te vinden die hij zocht. Gelukkig nam hij tijdig contact met me op en zijn we samen een zoektocht aangegaan om mogelijke verklaringen te vinden.
Tijdens onze gesprekken vertelde de man dat hij eigenlijk al zijn hele leven een beklemmend gevoel had. Een gevoel dat je het best kon omschrijven als een gevoel van eenzaamheid, er niet helemaal bij horen. Hij kon dat echter niet goed plaatsen en vond het niet passen bij de manier waarop hij vond dat hij in het leven stond. Hij was sociaal actief en zou wat dat betreft geen gevoelens van eenzaamheid hoeven hebben. Toch was er altijd dat rotgevoel waarvan hij zich afvroeg wat het was, waar het vandaan kwam. En was dit de oorzaak van de oplopende spanningen binnen zijn relatie? Om hier mogelijk antwoorden op te vinden zijn we gaan kijken of de oorzaak hiervan in zijn verleden kon liggen.
Met behulp van een genogram zijn we de familie- en gezinssituatie in beeld gaan brengen. Een genogram geeft zicht op de familie van grootouders tot en met de kinderen (verticale betekenissen). Maar ook ooms, tantes, neven en nichten worden in beeld gebracht (horizontale betekenissen). Daarbij wordt zoveel mogelijk relevante informatie verzameld die betrekking heeft op de karakters van de personen maar worden er ook bijvoorbeeld familiegeheimen, overlijdens en andere negatieve impactvolle familiezaken vermeld. Het is van belang om zo weinig mogelijk te missen binnen het opstellen van dit genogram; ik wil hem zo goed mogelijk leren kennen om hem te kunnen begrijpen.
Toen we het genogram van de man hadden getekend werd duidelijk dat er in het verleden binnen zijn familie meerdere traumatische gebeurtenissen hadden plaatsgevonden. Dit had zijn weerslag op de wijze waarop hij met zijn gevoelens omging. Wat was er namelijk gebeurd? De grootvader van de man was op een jonge leeftijd overleden en dit verlies is nooit goed verwerkt door zijn eigen vader. De impact op socialisatiegebied en sociale vaardigheden was dermate groot dat de effecten hiervan zijn weerslag hadden op de sociale vaardigheden van de man.
Hij heeft, door het niet geuite en gedeelde verdriet van zijn vader, nooit geleerd hoe hij zelf met lief en leed om kan gaan en had nooit geleerd dat hij zijn gevoelens kan delen. Daar werd niet over gesproken. Zijn moeder was evenmin emotioneel beschikbaar.
Toen we dit aspect duidelijk hadden gekregen, hebben we nadrukkelijk naar zijn opvoeding gekeken. Daar vonden we aanknopingspunten die te herleiden waren naar het niet verwerkte trauma en de effecten daarvan. De opluchting was groot toen duidelijk werd hoe zijn beklemmende, eenzame gevoel ontstaan was. De tranen stonden letterlijk in zijn ogen. Prachtig was het dat we samen het begrip eenzaamheid vervangen hebben door het woord isolement. Het dekte de lading meer dan eenzaam zijn.
Met deze nieuwe inzichten hebben we samen afspraken gemaakt waardoor het geïsoleerd voelen betekenis kon gaan krijgen. Hij is bewuster gaan nadenken over zijn gevoel en belangrijker nog; zijn denken en voelen hebben elkaar opnieuw leren kennen. Het delen van zijn gevoelens gaat hem nu makkelijker af.
We hebben nu nog af en toe contact met elkaar. Gewoon om even bij te kletsen en wat puntjes van aandacht te bespreken. En na ieder gesprek ben ik weer tevreden dat ik iemand heb kunnen helpen om het leven aangenamer te maken.
Henk Hinsenveld
In onze praktijk maakte ik een tijdje geleden kennis met een man van middelbare leeftijd. Zo op het oog een man die goed in het leven staat en zijn zaakjes onder controle heeft. Toch nam hij contact met me op en raakten we in gesprek over hemzelf en zijn thuissituatie. Hij had het gevoel dat het niet de goede kant op ging en vroeg zich af hoe hij zijn relatie kon verbeteren voordat het definitief mis zou gaan.
